Archiwum 10 grudnia 2018


Gwiazdka
10 grudnia 2018, 22:27

Kaszubski zwyczaj kolędowania - Gwiazdka

Kolędnicy kaszubscy (Gwiżdże)- obrzęd ludowy praktykowany przede wszystkim w kulturach rolniczych i pasterskich, polegający na tym, że grupy kolędników odwiedzają poszczególne gospodarstwa z życzeniami pomyślności , za co otrzymują od gospodarzy dary w postaci jedzenia lub drobnych datków pieniężnych.

W szkład Gwiazdki wchodzą :

-Policjant (szańdara) inaczej prowadzący lub oprowadzacz. Ubrany jest w mundur. Często nazywany policjantem, chociaż nie musi mieć munduru policyjnego. Pilnuje dyscypliny i porządku w grupie

-Dyrygent pilnuje aby został poprawnie wykonany repertuar przez grupę Gwiżdżów

-Diabeł , który psoci i dokucza wszystkim inaczej zwany Purtk  - za zadanie ma czernić sadzą twarze , przypomina że zgłosi sie po dusze ...

-Śmierć  z kosą, przypomina o przemijaniu życia 

-Baba - zbiera kasę i jedzenie które kolędnicy  otrzymują od gospodarzy wzamian za występy 

-Gwiazdor - ubrany jest w gruby kożuch, na głowie nosi futrzaną lub wełnianą czapkę, twarz zakrywa maską. Oczywiście ma brodę. - Jego atrybutami są najczęściej palëca ( laska), zwónk ( dzwonek), którym anonsuje swoje przybycie oraz péda czyli skórzana dyscyplina Zadaniem Gwiazdora jest przepytywanie dzieci ze znajomości pacierza i dowiedzenie się od rodziców, czy maluch były grzeczne. Niegrzeczne dzieci karci rózgą, a grzeczne otrzymują smakołyki z kosza.

-Kominiarz - sprawdza piecyki i paleniska, z których rozsypuje po izbie popiół,  sprawdza przewody wentylacyjne i jest ochoczy do wystawianai mandatów dla gospodarzy , także smaruje domowników szadzą 

-Bocian, który w garnki zagląda i podkrada z nich potrawy dziobem zakończonym gwoździ, Bocian jest symbolem płodności. Podczas świątecznej zabawy podszczypuje młode dziewczyny

-Dziad oczywiście zawsze ma sprawe do gospodarza domu , mając nadzieję że wysłucha chłop chłopa i sobie poleja ...

-Chórzyści umilają śpiewem występy 

-Słomiana   przyozdobiony kolorowymi wstążkami ma płaszcz i słomianą koronę.

 

  Znalezione obrazy dla zapytania gwiazdka na kaszubach      Znalezione obrazy dla zapytania gwiazdka na kaszubach